ارقام پسته

ارقام پسته ایران پسته آچیکس

ارقام پسته ایران

ایران دارای بیش از ۷۰ رقم و ژنوتیپ پسته ماده و تعداد زیادی ژنوتیپ نر است و جز مهم‌ترین منابع پسته در دنیا محسوب می‌شود. معروف‌ترین انواع پسته ایران عبارت‌اند از: کله قوچی، اکبری، ممتاز، بادامی زرند، سفید پسته نوق، احمد آقایی، اوحدی، خنجری دامغان، شاه‌پسند دامغان و پسته قزوینی.

تقسیم ‌بندی‌های مختلفی برای انواع پسته ایران وجود دارد. در یک تقسیم ‌بندی کلی انواع پسته را به دودسته فندقی و بادامی گروه بندی می‌کنند. به‌ عنوان نمونه ارقام کله قوچی و اوحدی در گروه فندقی و ارقام اکبری، احمد آقایی، ممتاز و سفید پسته نوق در گروه بادامی طبقه‌ بندی می‌شوند.

در یک تقسیم ‌بندی دیگر انواع پسته را از نظر زمان گل‌دهی به ۳ گروه زود گل، متوسط گل و دیر گل طبقه‌ بندی می‌کنند. به‌ عنوان نمونه ارقام سفید پسته نوقی و کله قوچی در گروه زود گل، ارقام اوحدی، احمد آقایی و بادامی زرند در گروه متوسط گل و ارقام قزوینی و اکبری در گروه دیر گل گروه بندی می‌شوند.

در تقسیم ‌بندی سوم انواع پسته را از نظر زمان رسیدن محصول به ۵ گروه خیلی زودرس، زودرس، متوسط رس، دیررس و خیلی دیررس گروه بندی می‌کنند. به‌ عنوان نمونه رقم قزوینی خیلی زودرس در گروه خیلی زودرس، ارقام اوحدی و قزوینی زودرس در گروه زودرس، ارقام کله قوچی، خنجری و شاه‌پسند دامغان و بادامی در گروه متوسط رس، ارقام احمد آقایی و اکبری در گروه دیررس و ارقام ابراهیمی و جندقی در گروه خیلی دیررس قرار می‌گیرند. ارقام خیلی زودرس تا ۳۱ مرداد ماه، ارقام زودرس ۱ تا ۱۰ شهریور، ارقام متوسط رس ۱۱ تا ۲۰ شهریور، ارقام دیررس ۲۱-۳۱ شهریور و ارقام خیلی دیررس ۱ تا ۱۰ مهر ماه قابل ‌برداشت هستند.

معروف‌ترین ارقام پسته در ایران: اوحدی یا فندقی، کله قوچی، احمد آقایی، اکبری متأسفانه، در ایران ارقام مشخصی از درخت نر وجود ندارد و به طور معمول نرها را با اصطلاحات زود گل، متوسط گل و دیر گل طبقه‌ بندی می‌کنند. در باغات ایران نسبت تعداد درخت نر به تعداد درخت ماده در حدود ۱ به ۱۵ تا ۱ به ۲۵ است.

 

پسته اکبری

از معروف ‌ترین و شناخته شده ‌ترین نمونه های پسته ‌های صادراتی در ایران و همچنین در جهان می توان به پسته اکبری اشاره نمود. این مدل پسته یکی از نمونه های پسته ی خندان بوده و در دیگر کشور های دنیا با نام پسته ایرانی شناخته شده است. سایز این پسته معمولا کشیده و یا خیلی کشیده است. شکل و حالت میوه پسته اکبری، بادامی شکل است. این نوع پسته دارای درصد خندانی بسیار بالایی بوده و همچنین مغز آن به رنگ پوست کرم استخوانی تیره و رنگ بنفش و قهوه ‌‌ای است. در بین نمونه های دیگر پسته‌ ها به علت شکل ظاهری و لوکس آن قیمتی بسیار بالاتر داشته است و دست چین شده این نمونه از پسته معمولا با عنوان پسته‌ ای مجلسی و لوکس شناخته شده است. پسته اکبری توسط حاج اکبر بسنجیده، در اواخر دهه 30 شمسی در روستای عباس ‌آباد امین که از توابع بخش کشکوئیه شهرستان رفسنجان بود، شناسایی شد و سپس در تمام دنیا تکثیر شد.

 پسته اکبری
پسته اکبری

خصوصیات پسته اکبری 

خصوصیات ظاهری:

  1. رنگ پوسته: کرم تیره
  2. رنگ مغز: بنفش قهوه ای و سبز
  3. شکل: بلند

 

پسته اکبری دارای خصوصیات و ویژگی های خاصی است که عبارتند از:

  • رنگ پوست استخوانی کرم تیره است.
  • ابعاد پسته خشک شده 12/22 میلی متر است.
  • در زمان رسیدن رنگ آن، قرمز روشن می شود.
  • رنگ پوشش جلویی مغز پسته، بنفش متمایل به قهوه ای است.
  • رنگ غالب مغز پسته زرد کم رنگ است.

 

مزایای پسته اکبری

  • غنی از فیبر
  • احساس خوبی را به شما منتقل می کند
  • مفید برای وگان ها و گیاه خواران
  • حاوی مواد مغذی است.
  • غنی از آنتی اکسیدان
  • در کاهش وزن به شما کمک می کند

 

صادرات پسته اکبری

 

همانطور که در بالا هم اشاره کردیم پسته اکبری با توجه به ظاهر کشیده و لوکسی که دارد کشورهای عربی به خصوص حاشیه خلیج فارس مشتریان این نوع پسته ها هستند.

صادرات پسته به کشورهای حاشیه خلیج فارس را بیشتر پسته اکبری و پسته احمد آقایی تشکیل می‌دهند و اگر شما به فکر صادرات این رقم پسته هستید می‌بایست بر روی این کشورها تمرکز کنید.

اما در صورتی که می‌خواهید پسته خود را به سایر کشورهای عربی صادر کنید می‌توانید با شرکت بازرگانی پسته فلات در ارتباط باشید تا فرایند صادرات پسته شما به راحتی انجام پذیرد.

پسته اکبری از دیرباز یکی از ارقام پسته‌های معروف و محبوب بازار بوده است. این پسته را می‌توان به عنوان لوکس‌ترین پسته شناخت زیرا اندامی درشت و کشیده دارد.

ایران تولیده کننده عمده این نوع پسته است و مشتریان این پسته را بیشتر کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند امارت، عربستان و قطر تشکیل می‌دهند.

قیمت پسته صادراتی اکبری به دلیل کشت و شکل ظاهری همیشه نسبت به سایر ارقام پسته‌ها بیشتر بوده است و این نوع پسته در شهرهای کرمان، یزد، سمنان و خراسان رضوی کشت می‌شود اما مرکز عمده کشت و تولید پسته را می‌توان شهر کرمان دانست.

 

پسته احمد آقایی

 

این پسته برای اولین بار توسط احمد آقا فروتن در احمدیه نوق شناسایی شد. این شهرستان از توابع رفسنجان در شهر کرمان است. درخت این رقم پسته حدود ۳.۵ متر طول دارد و جزو میوه‌های زود بازده است و در اواسط شهریور ماه می‌توان این رقم پسته را برداشت کرد. پسته احمد آقایی جز ارقام کم تا متوسط رشد است و برگ‌های این رقم پسته عموما کوچک است و شکل برگچه‌های انتهایی آن تخم مرغی شکل است.

پسته احمد آقایی
پسته احمد آقایی

 

ویژگی‌های پسته احمد آقایی

با توجه به مقاومت خوب این رقم پسته در برابر تنش گرمایی، پسته احمد آقایی می‌تواند در بسیاری از مناطق کشور کشت شود

 

ویژگی‌های کلی پسته احمد آقایی را می‌توان اینگونه ذکر کرد:

  • عمل‌آوری این پسته به مدت زمان کمی نیاز دارد
  • قابلیت کشت در بسیاری از مناطق کشور
  • آفت زدگی کم و مقاومت بالا در برابر تنش گرمایی
  • شکل کشیده و مشابه با پسته اکبری
  • رنگ پوسته سفید و مغز آن قرمز
  • پسته احمد آقایی در سایز  23 تا 32 موجود است.

تمامی موارد بالا باعث شده است که پسته احمد آقایی مورد توجه بسیاری از کشاورزان و همچنین صادر کنندگان پسته باشد. صادرات پسته احمد آقایی بیشتر به کشورهای اروپایی مانند ایتالیا و یونان بوده است و مشتریان اروپایی بیشتر به دنبال این رقم پسته می‌گردند. پسته کله قوچی و پسته بادامی را می‌توان یکی از پسته‌های با کیفیت و گران قیمت بازار است و به عنوان یک پسته صادراتی هم شناخته می‌شود.

این پسته برای اولین بار توسط فردی به نام حاج علی شریفی در روستای دهنو از توابع رفسنجان شناخته شد.

شکل ظاهری این رقم پسته درشت است و با اینکه این نوع پسته زود گل است اما در ارقام دیررس قرار می‌گیرد. حساسیت درخت پسته کله قوچی نسبت به سایر ارقام بالاتر بوده و به همین دلیل به مراقبت بیشتری نیاز دارد. میوه این درخت با توجه به دیررس بودن آن از اواخر شهریور ماه قابل برداشت است.

تفاوت پسته اکبری و احمد آقایی

همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم این پسته شباهت‌های زیادی به پسته اکبری دارد اما تفاوت‌هایی هم این رقم پسته با پسته اکبری دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. تفاوت اصلی این دو پسته را می‌توان در اندازه و ابعاد آن دانست. پسته اکبری به طور متوسط اندازه و ابعاد بزرگ‌تری نسبت به پسته احمد آقایی دارد. علاوه بر این رنگ رویی مغز پسته اکبری بنفش قهوه‌ای است در حالی که رنگ پسته احمد آقایی قرمز روشن است. از تفاوت‌های مهم دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد رنگ پوسته‌ی سخت این رقم پسته است. در پسته اکبری رنگ پوسته‌ی سخت بیشتر به کرم تیره میزند اما در پسته احمد آقایی این رنگ به سفیدی متمایل است.

 

پسته بادامی

این رقم پسته جزو پسته های کشیده یا Long به حساب می‌آید. پسته بادامی بیشتر در استان های کرمان، یزد و خراسان تولید و کشت می‌شود اما بیشترین تولید آن در استان خراسان بوده است. سایز این رقم پسته به طور معمول از 26 آغاز می‌شود و تا 38 هم یافت می‌شود. مشتریان این رقم پسته را بیشتر کشورهای چین، افغانستان و روسیه  تشکیل می‌دهند.

پسته بادامی
پسته بادامی

 

 

پسته کله قوچی

پسته کله قوچی و پسته بادامی را می‌توان یکی از پسته‌های با کیفیت و گران قیمت بازار است و به عنوان یک پسته صادراتی هم شناخته می‌شود. این پسته برای اولین بار توسط فردی به نام حاج علی شریفی در روستای دهنو از توابع رفسنجان شناخته شد. شکل ظاهری این رقم پسته درشت است و با اینکه این نوع پسته زود گل است اما در ارقام دیررس قرار می‌گیرد. حساسیت درخت پسته کله قوچی نسبت به سایر ارقام بالاتر بوده و به همین دلیل به مراقبت بیشتری نیاز دارد. میوه این درخت با توجه به دیررس بودن آن از اواخر شهریور ماه قابل برداشت است.

پسته کله قوچی
پسته کله قوچی

صادرات پسته کله قوچی

پسته کله قوچی که با نام تجاری جامبو (Jumbo) شناخته می‌شود به همراه پسته بادامی علاوه بر اینکه در کشور ما از محبوبیت بالایی برخوردار است در سایر کشورها هم مشتریان خاص خود را دارند.

به دلیل پایین بودن انس این نوع پسته (سایزهای ۲۰ تا ۲۸) این رقم پسته در کشورهای اروپایی به خصوص آلمان محبوبیت بیشتری دارد.

 

پسته فندقی یا اوحدی

نام دیگر پسته فندقی پسته اوحدی است، حال شاید از خود بپرسید که چرا اوحدی؟

شخصی به نام مهدی اوحدی در سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۰ این رقم پسته را در یکی از روستاهای رفسنجان به نام فتح آباد شناسایی کرد. پسته اوحدی در اوایل فروردین ماه گل ‌دهی می‌کند و در هفته‌ی دوم شهریور ماه هم قابل برداشت است از این رو این این نوع پسته در دسته ارقام متوسط گل ده قرار می‌گیرد.

این رقم پسته به دلیل شباهتش با فندقی در دسته بندی پسته فندقی قرار می‌گیرد.

پسته فندقی در انس‌های ۳۰-۲۸، ۳۲-۳۰، ۳۴-۳۲ یافت می‌شود و یکی از مهم‌ترین ارقام پسته برای صادرات است. این رقم پسته در بسیاری مناطق کشور قابل کشت است و در حال حاضر حدود ۶۰ الی ۷۰ درصد از باغات رفسنجان را پسته فندقی یا اوحدی تشکیل می‌دهد.

پسته فندقی
پسته فندقی

 

صادرات پسته فندقی یا اوحدی

به دلیل تنوع جغرافیایی نمی‌توان به صورت دقیق گفت که کدام پسته بیشترین صادرات را دارد اما طبق آخرین خبرها پسته فندقی بیشترین میزان کشت و تولید را در میان سایر پسته های صادراتی ایران دارد و جالب است بدانید صادرات عمده پسته ایران به سایر کشورها به خصوص کشورهای اروپایی و CIS را هم این رقم پسته تشکیل می‌دهد بنابراین صادرات پسته فندقی یکی از مهم‌ترین ارقام صادراتی به شمار می‌رود.

تنها عیبی که می‌توان بر روی این رقم پسته گذاشت اندازه‌ی کوچک آن است؛ این رقم پسته عموما اندازه‌ی کوچک‌تری نسبت به سایر پسته‌ها دارد و به همین دلیل قیمت آن هم ارزان‌تر از سایر پسته‌ها است. اما از نظر طعم و مزه هیچ تفاوتی با سایر پسته ها ندارد و طعم مطلوب و قیمت مناسب آن باعث شده تا طرفداران بیشتری هم در کشورهای اروپایی و حتی کشور خودمان داشته باشد.

 

مقایسه مشخصات ارقام معروف پسته
مقایسه مشخصات ارقام معروف پسته
کلیدواژه : ارقام پسته ایران
بیتا فرج پور
ارسال دیدگاه